سفر در آینده چگونه خواهد بود؟ چیزی شبیه به سفرهای امروزی؟ یا روشی جدید که امروز هیچ چیز از آن نمیدانیم؟ از نظر من سفر در آینده این چنین است: چشمهایتان را میبندید و باز میکنید؛ همین! شما به مقصد رسیدهاید!
نه به پرینت حساب نیاز دارید، نه به گواهی اشتغال به کار و نه به هر مدرک و کاغذ دیگر! همانطور که روی مبل الکترونیکی خانهتان نشستهاید، به مقصد دلخواهتان – فرض کنیم پاریس – فکر میکنید و بعد، ناگهان در پاریس خواهید بود. به صورت مجازی به هر نقطه از شهر سفر میکنید. نه اینکه سفرتان به شکل تصاویر ضبط شده «واقعیت مجازی» امروزی باشد و نیاز به گذاشتن دوربین بر روی چشمتان باشد؛ نه، به هیچ وجه! شما با تکنولوژی که هنوز امروز نمیشناسیماش، همان لحظه واقعی در پاریس را میتوانید بینید! صددرصد واقعی؛ آنقدر واقعی که میتوانید از خودتان سلفی بگیرید. جسمتان راحت روی مبل آرمیده، اما با کمک تکنولوژیِ هنوز ناشناسی که به زودی اختراع میشود، در کوچههای پاریس بهطور زنده قدم میزنید. از جلوی نانوایی که رد میشوید بوی کراسان[1] را تمام و کمال حس میکنید و اگر هم میل داشته باشید، ظرف کوتاهترین زمان ممکن، زنگ خانهتان به صدا درمیآید و کراسان مورد نظرتان به دست شما میرسد.
سفر در آینده
اگر شما اهل سفر هستید، باید تجهیزات سفر را تهیه کنید. یک تیم متخصص به خانه شما خواهند آمد و همه امکانات مورد نیاز برای سفر شما را در نقاط مختلف خانهتان نصب خواهند کرد. چیزی که شما برای سفر کردن به آن نیاز دارید، دیگر بلیط نیست، بلکه دسترسی به فضای شهر پاریس در آن لحظه است؛ فرض کنیم چیزی شبیه به حضور در گزارش زنده (لایو) اینستاگرام. شما هزینه مربوطه را به آژانسهای جدید مسافرتی پرداخت میکنید و امکان حضورتان در هر نقطه از جهان فراهم میشود. میتوانید برای چند دقیقه، یا چند ساعت به مقصدتان سفر کنید. دیگر لازم نیست نوسانات قیمت بلیط پرواز را برای مناسبتهای مختلف تحمل کنید. یا لازم نیست تاخیرهای پرواز یا تکانهای هواپیما در شرایط بد آب و هوایی را تجربه کنید. شما در لحظهای که اراده میکنید، به نقطه مورد نظر میروید و اگر هر عنصر آزار دهندهای را در آنجا دیدید، با سادگی میتوانید به روی کاناپه خانهتان برگردید و کارهای روزمرهتان را انجام دهید.
از طریق اخبار مطلع شدهاید که چند هفته دیگر جشنواره رنگها در تاجمحل برگزار میشود. زودتر دست به کار میشوید و سفر به هند را در همان روز رزرو میکنید. من دیرتر با خبر شدهام و چند روز مانده به جشنواره اقدام میکنم و بناچار دسترسی به حضور در هندوستان را گرانتر از شما میخرم. هیچ محدودیتی برای تعداد افراد حاضر در این مراسم نیست. همزمان نیم میلیارد نفر در این جشن شرکت میکنند و عکس میگیرند. همان روز در بوئنوس آیرس در آرژانتین، جشنواره رقص خیابانی برگزار میشود. شما وضع مالیتان بهتر است و سفر به بوئنوس آیرس را هم رزرو کردهید و میتوانید بلافاصله از هند به آرژانتین سفر کنید. اما من حجم سفرم را در این ماه استفاده کردهام و اعتبار کافی برای این سفر را ندارم. پس بناچار ویدیوها و عکسهایی که منتشر میشود را دنبال میکنم.
آینده ناگزیر!
اینها امروز تخیل هستند! شاید در ذهنمان هنوز خیلی دور از تصور باشند، اما یا دقیقا همینها و یا چیزی شبیه به اینها در انتظار آینده بشر خواهد بود. البته باید پذیرفت تصور چیزی که نیامده کمی سخت است، اما بیایید کار را سادهتر کنیم و به سی سال قبل سفر کنیم و تلاش کنیم دنیای سی سال بعد یعنی امروز را مجسم کنیم. بیایید بررسی کنیم اگر به سی سال قبل برگردیم، جایگاه تکنولوژی کجای زندگیمان بود؟ بگذارید پدربزرگم را که سی و اندی سال قبل مرحوم شده است را فرض کنیم. او رادیو و تلویزیون را در زمان حیاتش تجربه کرد، اما قبل از اینکه تصوری از وسیلهای به نام موبایل داشته باشد، فرصت حضورش در دنیا تمام شد. او هرگز از تجربه واقعیت مجازی، زندگی در مریخ، سفر تفریحی به فضا چیزی نشنید و اگر هم به او چیزی در این بارهها میگفتیم، به گمانم نگاهی معنادار میکرد و از کنارمان میگذشت! تصور میکنم اگر با دانستن آنچه که در این سی سال اتفاق افتاده، به زمان زندگی او بازمیگشتم و برایش شرح میدادم که در آینده میتوان با گذاشتن دوربینی بر روی چشم، حضور مجازی در یک مکان واقعی را تصور کرد، بعید میدانم من را جزو دایره عاقلان لحاظ میکرد.
این بدین معنی است که ظرف سی سال تحولاتی اساسی در زمینه تکنولوژی پدید آمده است. به طور موازی در سالهای اخیر تعداد گردشگر دنیا هر سال بیشتر و بیشتر شده است. تعداد کل سفرهایی که در سال ۱۹۹۰ در جهان انجام شده، حدود ۴۰۰ میلیون نفر-سفر بوده که این تعداد در سال ۲۰۱۹ یعنی سی سال بعد به بیش از ۱ میلیارد و ۴۰۰ میلیون نفر-سفر رسیده است. با چنین روند رشدی و با درنظر گرفتن محدودیت ظرفیت اشغال[2] شهرها و جاذبههای گردشگری و همچنین با عنایت به مواردی نظیر افزایش هزینههای سفر، افزایش آلودگیهای محیط زیستی، افزایش جمعیت و به تبع آن افزایش تقاضای سفر، به نظر میرسد که آینده سفر، ترکیبی از سفرهای واقعی همراه با سفرهایی از جنس مجازی با کمک تکنولوژیها و تجهیزات مدرن دنیا باشد.
یک گام به جلو
حالا بیایید سی سال بعد را تجسم کنیم! «ایلان ماسک» بنیانگذار اسپیس ایکس اعلام کرده است که تا سال ۲۰۵۰ میلادی شرایط به گونهای پیش خواهد رفت که روزانه دو پرواز بین زمین و سیاره مریخ انجام شود! او همچنین پیشبینی کرده که امکان سکونت یک میلیون نفر تا سی سال دیگر بر روی مریخ فراهم میشود. حالا تصور کنید که در این شرایط، یکی از ساکنین مریخ بخواهد از پاریس بازدید کند! شاید سفر واقعی به پاریس، مضحکترین راهکار ممکن در آن شرایط باشد.
شاید سی سال دیگر، طبق گفتههای بخش ابتدایی این مقاله، سفر با کمک تکنولوژی به صورت مجازی انجام شود. کسی چه میداند؟ شاید هم متناسب با تقاضای موجود از سوی گردشگران هر کشور برای سفر به کشور دیگر، شهر مقصد را به کشور مبدا ببرند! تجسم کنید پرینترهای سهبعدی عظیمی که بافت تاریخی پاریس را جزء به جزء در کشور چین بازسازی کنند و به جای آنکه گردشگران پر تعداد چینی به پاریس سفر کنند، پاریس به چین سفر کند!
پانوشت:
[1] شیرینی معروف اتریشی-فرانسوی
[2] Carrying Capacity
این مطلب در شماره پنجم مجله طراحان ایده به چاپ رسیده است.
مطلب “عبور” سرمقاله من در شماره پنجم مجله طراحان ایده را اینحا بخوانید.
بنویسید